Πρωτόκολλο θεραπείας διατροφικών διαταραχών βασισμένο στα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά των ασθενών με την εμπλοκή των υποστηρικτών
Dr.Maria Tsiaka
Founder and Director of Hellenic Centre For Eating Disorders

Πρωτόκολλο θεραπείας διατροφικών διαταραχών βασισμένο στα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά των ασθενών με την εμπλοκή των υποστηρικτών
Dr.Maria Tsiaka
Founder and Director of Hellenic Centre For Eating Disorders

Σχετικά με το TBT-S

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ TBT-S ;

Temperament Based Therapy with Support (TBT-S)

Πως αναπτύχθηκε το TBT-S

«Οι απεικονιστικές μελέτες του εγκεφάλου έχουν ενισχύσει την κατανόησή μας γύρω από τους νευροβιολογικούς μηχανισμούς που σχετίζονται με τα συμπτώματα των Διατροφικών Διαταραχών (ΔΔ) και έχουν αναδείξει ότι οι ΔΔ είναι νευροβιολογικά προσδιοριζόμενες ασθένειες (1)».

«Επιπλέον, οι απεικονιστικές μελέτες του εγκεφάλου και οι νευροεπιστήμες έχουν δείξει ότι υπάρχουν ορισμένα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά προσωπικότητας που φαίνεται να εμπλέκονται στην ανάπτυξη και διατήρηση των ΔΔ, όπως για παράδειγμα το άγχος, η τελειομανία, η αποφυγή  βλάβης, η έμφαση στην λεπτομέρεια, η μη ανοχή στην αβεβαιότητα, η μη ευαισθησία στην ανταμοιβή, και η γνωστική ακαμψία (2)». Η γνώση σε σχέση με τους νευροβιολογικούς μηχανισμούς που σχετίζονται με τα συμπτώματα των ΔΔ και τα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά προσωπικότητας εφαρμόζεται στην θεραπεία TBT-S, στην οποία επιπλέον εμπλέκονται οι φροντιστές των ασθενών.

  1. Kaye WH, Wierenga CE, Bailer UF, Simmons AN, Bischoff-Grethe A. Nothing tastes as good as skinny feels: the neurobiology of anorexia nervosa. Trends Neurosci. 2013 Feb;36(2):110-20. doi: 10.1016/j.tins.2013.01.003. Epub 2013 Jan 18. PMID: 23333342; PMCID: PMC3880159. Online access.
  2. Kaye WH, Wierenga CE, Knatz S, Liang J, Boutelle K, Hill L, Eisler I. Temperament-based treatment for anorexia nervosa. Eur Eat Disord Rev. 2015 Jan;23(1):12-8. doi: 10.1002/erv.2330. Epub 2014 Nov 6. PMID: 25377622. Online access.
  3. Hill L, Peck SK, Wierenga CE, Kaye WH. Applying neurobiology to the treatment of adults with anorexia nervosa. J Eat Disord. 2016 Dec 5;4:31. doi: 10.1186/s40337-016-0119-x. PMID: 27980771; PMCID: PMC5137219. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5137219/ .

Τι περιλαμβάνει το TBT-S, πως εφαρμόζεται και σε ποιους απευθύνεται

Η θεραπεία TBT-S συνδυάζει ομαδική και ατομική θεραπεία και είναι κατάλληλη για άτομα άνω των 18 ετών. Η συμμετοχή απαιτεί από τον/την ασθενή να έχει μαζί του τουλάχιστον ένα (το πολύ 4) άτομο υποστήριξης (γονείς, αδέρφια, σύντροφος, φίλος, κ.α.) που αναλαμβάνει να συμμετέχει καθ’ όλη τη διάρκεια της θεραπείας.

Η θεραπεία TBT-S μπορεί να προσφερθεί ως ανεξάρτητη θεραπευτική παρέμβαση με την μορφή της εντατικής πολυοικογενειακής 5-ήμερης θεραπείας (στην Ελλάδα είναι 4-ήμερη)με την συμμετοχή ασθενών και των υποστηρικτών τους, η οποία περιλαμβάνει ψυχοεκπαίδευση στην νευροβιολογία, εποικοδομητικές μεθόδους για την έκφραση των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και στρατηγικές διαχείρισης για τους υποστηρικτές. Η θεραπεία TBT-S  γίνεται με έναν βιωματικό τρόπο μέσω ασκήσεων που επιτρέπουν την εκμάθηση νέων προσεγγίσεων για την διαχείριση των χαρακτηριστικών της προσωπικότητας και της συμπτωματολογίας. Στοχεύει στην ενημέρωση των συμμετεχόντων σχετικά με το νευροβιολογικό υπόβαθρο των ΔΔ και σχετικά με την σπουδαιότητα του να εμπλέκονται στην θεραπεία οι φροντιστές ως φορείς αλλαγής.

Επιπλέον, η εντατική πολυοικογενειακή 4-ήμερη θεραπεία με την συμμετοχή ασθενών και υποστηρικτών μπορεί να εφαρμοστεί ως προπαρασκευαστικό στάδιο, εισαγωγικό στην θεραπεία αυξάνοντας την κινητοποίηση για την θεραπεία. Επίσης, η θεραπεία TBT-S μπορεί να αποτελέσει μέρος μιας ήδη υφιστάμενης θεραπείας, όπου η χρήση των ενοτήτων και εργαλείων TBT-S μπορεί να ενισχύσει τα θεραπευτικά αποτελέσματα.

Η θεραπεία TBT-S μπορεί να εφαρμοστεί στην ιδιωτική κλινική πρακτική, αλλά και ως μέρος της θεραπείας στην ενδονοσοκομειακή και την εξωνοσοκομειακή φροντίδα (π.χ. Κέντρο Ψυχικής Υγείας, Κέντρο Ημέρας, κ.λπ.).

Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζονται τα κλινικά εργαλεία του TBT-S

Tα κλινικά εργαλεία  του πρωτοκόλλου TBT-S βρίσκει εφαρμογή σε όλο το φάσμα της συμπτωματολογίας των ΔΔ με ιδιαίτερη έμφαση στις διάφορες προκλήσεις που σχετίζονται με το άγχος, τον «θόρυβο της ΔΔ» ( φωνή της ΔΔ) και τους καταναγκασμούς (τελετουργικά καθημερινότητας, άσκηση, πρόκληση εμέτων κτλ). Επίσης, εφαρμόζεται σε περιπτώσεις όπου μπορεί κανείς να αναγνωρίσει χαρακτηριστικά προσωπικότητας όπως τελειομανία, ακαμψία και προσοχή στην λεπτομέρεια, αποφευκτικότητα, παρορμητικότητα, εμμονή στην ρουτίνα. Η θεραπεία γίνεται με την συναίνεση του/της ασθενούς και θεωρείται ότι τόσο οι ασθενείς όσο και τα άτομα υποστήριξης συμμετέχουν ενεργά κατά την διάρκεια της θεραπείας.

Αποτελέσματα της θεραπείας TBT-S

Ως αποτέλεσμα της θεραπείας TBT-S, οι ασθενείς φαίνεται είναι πιο κινητοποιημένοι να αντιμετωπίσουν την ασθένεια και να παραμείνουν στην θεραπεία. Οι υποστηρικτές δηλώνουν περισσότερο ικανοί να χρησιμοποιούν στρατηγικές για να διαχειρίζονται τα χαρακτηριστικά της  προσωπικότητας και την συμπτωματολογία των ΔΔ, να  έχουν λιγότερες αρνητικές συναισθηματικές αντιδράσεις, και να κατηγορούν λιγότερο τον εαυτό τους. Ασθενείς και υποστηρικτές δηλώνουν την ανάγκη για καλύτερη επικοινωνία  , συνεργασία και βελτίωση της μεταξύ τους σχέση.

Αποτελέσματα διεθνών ερευνών από προηγούμενες μελέτες έδειξαν ότι οι συμμετέχοντες ασθενείς και υποστηρικτές δήλωσαν υψηλή αποδοχή για την θεραπεία TBT-S και οφέλη ως προς την μείωση στην συνολική συμπτωματολογία της ΔΠΤ και ως προς την γενική λειτουργικότητα της οικογένειας μετά την θεραπεία (1,2,3,4).

  1. Knatz Peck, S., Towne, T., Wierenga, C. E., Hill, L., Eisler, I., Brown, T., Han, E., Miller, M., Perry, T.,  & Kaye, W. (2021). Temperament-based treatment for young adults with eating disorders: acceptability and initial efficacy of an intensive, multifamily, parent-involved treatment. Journal of eating disorders, 9(1), 110. https://doi.org/10.1186/s40337-021-00465-x.
  2. Wierenga, C.E., Hill, L., Peck, S.K., McCray, J., Greathouse, L., Peterson, D., Scott, A., Eisler, I. & Kaye, W.H. (2018). .  IJED, 51 (8) 863-869. Wiley, NY.  The acceptability, feasibility, and possible benefits of a neurobiologically‐informed 5‐day multifamily treatment for adults with anorexia nervosa. Click here to access.
  3. Wierenga CE, Hill L, Knatz Peck S, McCray J, Greathouse L, Peterson D, Scott A, Eisler I, Kaye WH. The acceptability, feasibility, and possible benefits of a neurobiologically-informed 5-day multifamily treatment for adults with anorexia nervosa. Int J Eat Disord. 2018 Aug;51(8):863-869. doi: 10.1002/eat.22876. Epub 2018 May 2. PMID: 29722047.  Online access.
  4. Tsiaka, M. & Dieti, E. A pilot study: Preliminary results on the acceptability and possible benefits of Temperament Based Treatment with Supports (TBT-S), a 4-day multifamily treatment for adolescents and adults with Anorexia Nervosa in Greece. ICED 2022. Click here.
Πρωτόκολλο θεραπείας διατροφικών διαταραχών βασισμένο στα ιδιοσυγκρασιακά χαρακτηριστικά των ασθενών με την εμπλοκή των υποστηρικτών